OSI modeli ve mevcut 7 Katman Bilgisayar donanımları ile yazılımların, diğer bilgisayarlar ile ne türde bir ilişki kurmaları gerektiğini belirleyen bir standarttır.
Standart sayesinde Yazılım ve Donanım üreticileri bu modele uygun üretimleri gerçekleştirmişlerdir.Böylece bir bakıma insan kaynakları bu katmanlar üzerinde uzmanlaşmasıda sağlanmıştır.Örneğin Network uzmanı yada,Yazılımcılık gibi, zira her iki önemli daldaki uzmanlar bu katmaların ne tür bir iş yaptıklarını bilmek zorunda ve işlerini ona göre yapmak zorundadırlar.
İşte bir OSI modeli-7 katman aşağıdaki sıralamadadır.
7.Uygulama Katmanı (ing:Application Layer)
6.Sunum Katmanı (ing:Presentation Layer)
5.Oturum Katmanı (ing: Session Layer)
4.Nakil Katmanı (ing Transport Layer)
3.Ağ Katmanı (ing Network Layer)
2.Data Link Katmanı (ing Data Link Layer)
1.Fiziksel Katman (ing Physical Layer)
Yazılım ve Donanımların Katmanlar içerisindeki görevlerini belirlemek için 7 katman 2 ana guruba ayrılmış bunlara ise Üst Katmanlar (ing: Upper Layers) ve Alt Katmanlar (ing:Lower Layers) denilmiştir.
Buna göre Sunum ve Oturum katmanlarına Üst Katmanlar denir ve işlevleri Yazılımlar sağlarlar.Nakil,Ağ,Data Link ve Fiziksel katmlar ise Alt katmanlar olarak adlandırılırlar ve işlevlerini bilgisayarlar üzerinden ağ donanımları ile ağ cihazları ve üzerindeki yazılımlar sağlarlar.
Evet şimdi bu katmanların neler içerdiğine kısaca bakalım.
7-Uygulama Katmanı(ing:Application Layer) : Diğer katmanalara servis sağlamayan kullanıcıya en yakın katmandır bu katmana bir kaç örnek vermek gerekirse :FTP - TFTP - TELNET - HTTP - SNMP - SMTP protokolleri denilebilir.
6-Sunum Katmanı (ing:Presentation Layer) : Gönderilecek veriyi alacak bilgisayar tarafındanda anlaşabilecek formata dönüştüren katmandır.Güvenlik açısından bu katmanda şifreleme kullanılabilir,bu katmana en iyi örnekler:MPEG - GIF - JPEG - ASCII olarak verilebilir
5-Oturum Katmanı (ing:Session Layer): İletişim kuran bilgisayarlar arasında oturum açan ve kapayan katmandır.Bu servisler SQL i örnek verebiliriz.
4-Nakil Katmanı (ing:Transport Layer): Bu katman nakil edilecek verinin bozulmadan güvenli bir şekilde hedefe ulaştırılmasını sağlar.Üst katmanlardan gelen her türlü bilgi nakil katmanı tarafından diğer katmanlara ve hedefe ulaştırır.Gönderilen verinin bozulmadan ve hedefe ulaşıp ulaşmadığını uygun protokollerle kontrol edebilir.Bu katmanda çalışan protokollere örnek olarak şunları verebiliriz;TCP-UDP
3-Ağ Katmanı(Network Layer):Bu katman bir paketin yerel ağ içerisinde ya da diğer ağlar arasındaki hareketini sağlayan katmandır.Bu hareketin sağlanabilmesi için hiyerarşik bir adresleme yapısı gerekmektedir.Ayrıca hiyerarşik sistem verilerin hedef bilgisayara en etkili ve en kısa yoldan ulaşmasını sağlar.
Bu katmanın bir özelliği olan Adresleme sayesinde bu sağlanabilmiştir.Adresleme Dinamik ya da Statik olarak yapılabilir.Dinamik adresleme,otomatik olarak IP dağıtacak,örneğin DHCP gibi bir protokole ihtiyaç vardır,Statik Adresleme ise el ile yapılan adreslemedir.
Ayrıca bu katmanda harekete geçen bir verininhedefine ulaşması için en iyi yol seçimi de yapılır.Bu işleme Routing,bu işlemi yerine getiren aygıta ise Router diyoruz.Bu katmanda kullanılan protokollere örnek olarak şunları verebiliriz;IP- ARP
2-Data Link Katmanı(Data Link Layer)
Fiziksel adreslmenin ve network ortamında verinin nasıl taşınacağının tanımlandığı katmandır.Buarada fiziksel adreslemeden kastedilen MAC(Media Access Control) adresidir.Yani veriyi binary kodlar olan 1(bir) ve 0(sıfır) ‘lara çevirerek bir sonraki katmana iletir.
Bu katman Hakemlik,Adresleme,Hata Saptama,Kapsüllenmiş Datayı Tanımlama fonksiyonlarına sahiptir.
Ethernet Hakemlik için CSMA/CD(Carrier Sense Multiple Access with Collision Detect) adı verilen bir algoritmayı kullanır.Bu algoritma şu adımlardan oluşur;
Hatta boş olup olmadığını dinler
Boşsa veriyi gönderir
Doluysa bekler ve dinlemeye devam eder
Veri transferinde çarpişma olursa durur ve terar dinlemeye başlar
Adresleme için,MAC adresi,Unicast adresi,Broadcast adresi ve Multicast adresi örnek olarak verilebilir.
Bu katmanı kullan kullanılan protokollere şu örnekler verilebilir : HLC - PPP - ATM - Frame Relay
1.Fiziksel Katman(Physical Layer)
Bu katman verinin dijital rakamlara dönüştürerek aktarımın yapıldığı katmandır.Kablolar,Hub,Repeater cihazla bu katmanda yer alırlar.Bu katman da herangi bir protokol tanımlanmamıştır.
Evet yukarıdaki anlatımlarla hem bir network yapısı hakkında,hemde donanım ve yazılım görevleri hakkında fikirler vermiş oldum.Yazı içerisinde anlatılan bir çok kavram başlı başına birden fazla blog konusu olabilecek türdedir.
Bu blog ilerleyen Network notları için referans bilgi olarak gösterilecektir.Bu yüzden bilgileri iyi anlamanız önemlidir.
Sponsorlu Bağlantılar:
elinize saglık çok işime yaradı :)
YanıtlaSil